Đền Borobudur - kì quan Phật Giáo lớn nhất thế giới
Tags: Phật Giáo, Đền Borobudur, Di sản Thế giới, nhất thế giới, được xây dựng, về phía bắc, lớn nhất, kỳ quan, Đảo Java, tinh xảo, kì quan, thế kỷ, tầng, tháp, năm
Borobudur
là một kỳ quan Phật giáo tinh xảo và lớn nhất thế giới, xây dựng vào
thế kỷ thứ VIII, tọa lạc cách 42 km về phía Bắc thành phố Yogyakarta,
trung tâm của đảo Java, quốc gia Indonesia, và đã được UNESCO xếp vào
di sản thế giới vào năm 1991.
“Borobudur”
trong tiếng Indonesia có nghĩa là “Tháp Phật trên đồi cao". Toàn bộ
tháp do 300 nghìn viên đá xếp thành, được xây dựng trên một mặt bằng
hình vuông rộng 2 500 m², theo mô hình của một Mạn-đà-la, tức sơ đồ về
khái niệm vũ trụ của Phật giáo Tây tạng. Đền cao 42 m, bao gồm 12 tầng
to, nhỏ, vuông, tròn xem kẽ, kế tiếp nhau. Chiều dài mỗi mặt ở chân đền
là 123 m. Móng tháp là một đài hình vuông có cạnh là 123m. Phía trên là
6 tầng hình vuông cắt góc mỗi cạnh lần lượt là 120, 89, 69, 61, 54,
58m, tượng trưng mặt đất mênh mông. Ba tầng còn lại hình tròn có đường
kính lần lượt là 51, 38, 26m tượng trưng cho vũ trụ bao la hùng vĩ.
Trên ba tầng này còn có rất nhiều tháp nhỏ trông giống như những cái
sọt, nên có người con gọi đến tháp Borobudur là “Sọt Phật Java". Lúc
hoàn thành Borobodur có 602 pho tượng Phật, nhưng một số đã bị mất cắp,
ngày nay còn 504, một số bị lấy mất phần đầu.
Đền cao 42 m, bao gồm 12 tầng to, nhỏ, vuông, tròn xem kẽ, kế tiếp nhau.
Nguồn
gốc của đền Borobudur đến nay vẫn còn là một điều bí ẩn? Có ý kiến cho
rằng, nguồn gốc của đền tháp Borobudur bắt nguồn từ Campuchia nước cổ
Phật giáo. Đó là vào đầu thế kỷ thứ VIII, hoàng triều Sanjaya theo Ấn
giáo và thờ thần Shiva, đóng đô ở vùng Bắc trung tâm Đảo Java. Một
hoàng thân người Campuchia được hoàng triều này che chở, nhưng sau đó
ông trở về Campuchia vào năm 802 và lên ngôi vua. Có thể chính ông đã
đem theo về nước dự án đầu tiên của Borobudur, vì người ta tìm thấy
trên đất Campuchia một ngôi đền nhỏ xây bằng gạch hình tháp tương tợ
với mô hình của Borobudur.
Borobudur là một kỳ quan Phật giáo tinh xảo và lớn nhất thế giới.
Năm
850 có thể xem là năm hoàn thành Borobudur. Nhưng vào khoảng đầu thế kỷ
XIII, những người buôn bán Á rập đã đưa Hồi giáo vào Indonesia. Chỉ
trong vòng hai trăm năm, cả quần đảo Inđônêxia gần như hoàn toàn bị Hồi
giáo hoá. Borobodur trở nên hoang tàn.
Mãi đến sau chiến tranh
thế giới lần thứ 2 kết thúc ( năm 1945), Indonesia mới ý thức được tầm
quan trọng của Borobudur liền mời nhiều nhà khảo cổ trên thế giới đến
nghiên cứu, đồng thời yêu cầu UNESCO giúp sức để trùng tu. Một chương
trình cấp thời vào năm 1948 do Liên Hiệp Quốc đưa ra đã giúp cho
Borobudur thoát khỏi cảnh hoang tàn và quên lãng. Tiếp theo là một
chương trình trùng tu rộng lớn hơn kéo dài từ 1973 đến 1982 do UNESCO
đảm trách với sự hợp tác của 27 quốc gia trên thế giới đã hồi phục cho
Borobudur. Chương trình trùng tu tốn 17 triệu đô-la.
Đền được xây dựng và tạc bằng một loại đá núi lửa màu xám khai thác trên đảo Java.
Nhìn
từ xa, ngôi đền giống như một ngọn đồi hay một kim tự tháp với nhiều
tượng Phật và bảo tháp, công trình hoàn toàn được xây dựng và tạc bằng
một loại đá núi lửa màu xám khai thác trên đảo Java.
Kiến trúc
tổng quát của ngôi đền có thể chia làm ba phần từ thấp lên cao, tượng
trưng cho ba cảnh giới của Ta-bà : các tầng thấp nhất là Dục giới, tiếp
theo là Sắc giới và những tầng trên hết là Vô sắc giới. Đối với các tín
đồ Phật giáo dưới vương triều Sailendra, thì Borobudur là đại diện cho
Phật giáo thực nghiệm. Họ có thể dễ dàng hình dung quá trình tu luyện
của bản thân qua kiến trúc đền.
Trên đỉnh ngôi Đền có rất nhiều tháp nhỏ trông giống như những cái sọt, nên có người con gọi đến tháp Borobudur là “Sọt Phật Java".
Viếng
Borobudur bắt đầu từ cổng phía Đông, đi theo chiều kim đồng hồ, mỗi
tầng đều có bậc thang để trèo lên tầng cao hơn, hết tầng này đến tầng
khác. Trên vách đá hiện ra các cảnh tượng điêu khắc của Dục giới, phô
bày những cảnh tượng của thế giới tham dục (kamadhatu), gồm đủ loại
chúng sinh như quỷ đói, súc sinh, loài người, các cảnh tượng tham lam,
những xung năng thấp kém, tham dục và hận thù. tiếp theo là cảnh tượng
của Sắc giới gồm những bậc thánh nhân, và sau hết là các thiên nhân
thuộc Vô sắc giới. Những tầng cao hơn hết kể lại sư tích tiền thân của
Đức Phật trong nhiều kiếp trước, sau đó là ngày đản sinh, ngày Đức Phật
từ bỏ cung điện đi tìm đạo, ngày đạt được Giác ngộ, và ngày đức phật
thành đạo…
Ngày nay, Borobudur là thắng cảnh thu hút nhiều khách
du lịch nhất tại Indonesia. Borobudur không chỉ là một kỳ quan đáng
ngưỡng mộ của Indonesia mà còn là công trình nghệ thuật kiến trúc vĩ
đại nhất và giá trị nhất của thế giới Phật giáo và của cả nhân loại.
